“A Baixa” é como se coñece en Sabucedo á reunión das bestas que viven ceibes no monte de Montouto durante todo ano para conducilas ata Sabucedo, onde permaneceran durante tres días.
Á primeira hora da mañán, tras os foguetes e o repenique de campás, celébrase a Misa da alborada. A continuación a xentre reúnese no lugar coñecido como o Celeiro para a continuación subir aos montes na procura das greas. As greas reúnense no lugar coñecido como o Peón, para depois seren conducidas cara Sabucedo. Coidamos dende a propia “Asociación da Rapa” que a mellor maneira de participar activamente nesta experiencia é acudir ao monte e colaborar no traballo da baixa, guiados pola xente de Sabucedo e dos pobos de arredor.
A primeira hora da mañán , hacia as seis e media, as campás da Igrexa repenicadas con enerxía xunto co rebumbio de foguetes lanzados con profusión, encárganse de espertar a xente do pobo así como os forasteiros que dorme na acampada do Campo do Medio.
É entón cando cos primeiros raios do día se dirixen cara á Igrexa para participar na “misa da alborada”. Nela pídese protección a San Lourenzo nas operacións da “baixa”, e posteriormente do “curro”.
Tralo remate da misa, a xente agrúpase do Celeiro, lugar céntrico do pobo, agardando a que cheguen os últimos rezagados e os menos madrugadores. Co sinal do último foguete dase a saída cara o monte.
Cara as sete da mañán empréndese a marcha; os veciños de Sabucedo , acompañados de moitos visitantes que os axudarán á baixa , sempre baixo as instruccións de aqueles , toman camiño adiante , saíndo dos termos da aldea cara os lonxanos montes. O camiño cara o monte cóllese pola carballeira de Piquite. Despois de atravesa-la estrada que une a Sabucedo con Quireza, iníciase unha subida ata a Espiñeira.
Chegados ó monte a xente divídese en grupos, e en camíñanse ós seus obxectivos : unha vez localizada cada grea, rodéase, apretando o cerco lentamente ata conseguir encamiñalas na dirección prevista; así sucede de forma combinada e polos distintos grupos nos diferentes lugares do monte : No Cádabo, Pranzadoira, Conla, etc.
Para conducilas ata alcanzar a vaguada do “Peón”, onde son reunidas tódalas greas.Unha vez despachado o “tente en pe” e xa calmados os ánimos reempréndese a marcha cara Sabucedo.
Dependendo de como se desenvolveran as actividades no monte (moi en fución da climatoloxía) a xente chega coas bestas ó pobo cara ás tres ou catro da tarde. Neste momento, como fai referencia Manuel Cabada, prodúcese un segundo encontro, entre o pobo e as “bestas do Santo”. Como sinala no libro xa citado, “prodúcese o encontro da mocidade, que chega sudorosa e enteira das correrías polo monte (que é un símbolo vivo do futuro do pobo e do país), coa xente maios do pobo mesturada cos forasteiros e curiosos)”, e “na que o pobo reafirma –e ésta é outra das características da festa- a súa propia identidade grupal”.
Na baixa prodúcese unha interactividade entre vellos e novos, onde as persoas con máis anos lle ensinan ós mozos como se deben realizar as tarefas de xuntanza das bestas, algo que por outra parte xa se fai nos traballos que se realizan a través de todo o ano.
Namentres as bestas non se levan ó curro permanecen nun cercado próximo ó pobo, Cataroi,onde se poden alimentar e así coller forza para soportar con valentía a loita que poucas horas despois afrontará cos tamén non pouco valentes aloitadores.
